وبلاگ جامع و تخصصی معماری

همانطور که در بخش قبلی گفتیم، مسجد “Basuna” واقع در مصر توسط گروه معماری Dar Arafa طراحی و به اجرا رسیده است. مسجد مصر بنایی ساختار شکن نسبت به بافت کهنه منطقه Sohag محسوب می شود. که جلوه تازه بودن آن نسبت به بافت قدیمی این منطقه خود نمایی می کند. این مسجد در منطقه ایی خاکی و پر سر و صدا قرار گرفته و به یک گورستان و ساختمان های مسکونی اشرافیت دارد. که همگی تحت تاثیر رفت و آمد احشام در خیابان ها هستند.

مشخصات کلی این پروژه عبارتند از:

    معمار : گروه معماری  Dar Arafa

    مکان پروژه : مصر

    معمار اصلی :   Waleed Arafa

    مساحت پروژه : 4843.76 فوت مربع

    سال ساخت : 2019

مسجد باسونا پروژه ای ساختارشکن نسبت به بافت کهنه منطقه سوهاگ به شمار می رود که جلوه نوی آن نسبت به بافت کهن این بخش از مصر خودنمایی می کند. مسجد باسونا در منطقه ای پر سر و صدا و گرد و خاکی، مشرف به یک گورستان وساختمان های مسکونی می باشد که همگی تحت تاثیر رفت و آمد احشام در خیابان ها قرار دارند. جاده های خالی، بازارهای موقت هفتگی و سیرکولاسیون شهری قدیمی، از موارد تاثیرگذاری می باشند که بر روی پروژه مسجد تاثیرگذار خواهند بود. یکی از مهم ترین تاثیر عوامل فوق، تعبیه ورودی اصلی به بخش عبادتگاه مسجد بود.

سفید (نور)

رنگ سفید معنای عالم روح و فرشتگان را دارد. در سفر پیغمبر(ص) به معراج، وی بعد از گذر از عرش مجید، همه فرشتگان و اسب رفرف که وی را به ملاقات خدا برد را سفید توصیف می نماید. به همین خاطر در مساجد، آیات با رنگ سفید در زمینه لاجوردی نوشته می شود.

رنگ گندمگون آجر

اگر گچ سفید و سفیدکاری نماد روح باشد، رنگ گندمگون آجر (کرم قهوه ای) می تواند نماد جسم باشد و ایوانهای فیروزه ای و سفید وسط نمای ساختمان نماد حرکت از جسم به روح.

لاجوردی

رنگ آسمان شب. مومن سحرخیز این رنگ را دوست دارد و با آن آرامش می یابد. در حقیقت این رنگ انسان مومن عارف را به یاد نماز شب می اندازد. البته از نظر روان شناسیِ رنگ نیز این رنگ آرامش بخش است.

بحث گروهی پیرامون نظام طبقاتی حاکم در دوران ساسانی نکات جالبی را مطرح می کرد که یکی از آنها تناسب بین این نظام کاستی و ساختار سلسله مراتبی شهر است. بنابراین دانش، شهر گور، شهری کاملاً ساخته ساسانیان است. همچنین مسائل مطرح شده در مورد فضای مرکزی شهر بسیار قابل تامل بود. مسائلی در مورد ارتباط منار با سازه های دیگر (اگر وجود داشته اند)، کاربری آن محدوده، ارتباط منار با چهارطاقی باقی مانده از شهر باستانی و دلیل عدم تقسیم بندی فضای مرکزی شهر.

مساله مهم دیگر، دلیل ساخت منار بود. در ادامه چند کاربری متصور برای منار که در بحث گروهی ذکر شدند، آورده شده است:

 -با توجه به کاربری منارهای امروزی که نوادگان این منار باستانی محسوب می شوند، آیا این سازه در حکم شاخص و راهنمایی برای بنایی مهم در پیرامون خود بوده است؟ و اگر اینگونه بوده چرا بنا در نقطه مرکزی شهر ساخته شده و این بنای مهم در کنار آن قرار گرفته؟ رابطه این دو سازه چگونه بوده؟ آیا همجوار بوده اند یا جدای از هم؟

آنچه از شهر گور باقی مانده مناری است که در نقطه مرکزی شهر ساخته شده و چند تپه خاکی که روزگاری البته حصارهای خشتی شهر را شکل می داده اند. با وجود باقی مانده های این منار مرتفع در میان این دشت وسیع، مسلماً اولین حسی که در ادراک فضا درگیر می شود، حس بینایی است که این منار خشتی با هر کاربری که پیش از این داشته، امروز حکم راهنمایی را دارد که مخاطب را مستقیم به میانه شهر گور می کشاند. منار مرتفع با زمینه ای از کوههای اطراف و خط آسمان باشکوهشان و همنشینی زیبای آبی آسمان صاف و رنگ اُکر خاک، تصویری است که بدون مزاحمت بصری و پیوسته و مدام دیده می شود. حس شنوایی اما در آرامش همه سکوت را جذب می کند و گهگاهی صدای باد که در میان محصولات زمینهای کشاورزی می پیچد.